Ở bài trước, Sang đã nói về việc bạn phải xác định mình là ai – và “mình là ai” ở đây có nghĩa là “con người mà bạn muốn trở thành”.
Năm 19 tuổi, Sang đã biết mình muốn trở thành ai và mình sẽ làm gì trong tương lai. Lúc đó Sang cũng đã hình dung kha khá về cuộc đời mà mình muốn có. Và bạn có thể tin hoặc không: Sang của hiện tại chính là con người mà cậu bé 19 tuổi kia đã tưởng tượng. Làm cách nào mà cậu ta làm được điều này?
Đơn giản lắm, chỉ hai chữ thôi: Kế hoạch.
Sang lên kế hoạch cho cuộc đời mình như kể một câu chuyện vậy. Một năm nữa, Sang là ai, đang làm gì. Hai năm nữa, Sang khác trước như thế nào. Ba năm nữa, Sang đạt được điều gì. Cứ thế, cho đến hiện tại.
Sang biết, cuộc đời của mỗi người là một chuỗi những sự kiện không thể ngờ tới. Không ai có thể biết trước tương lai, và lập kế hoạch không có nghĩa là cuộc đời bạn sẽ đi theo kế hoạch đó một cách sát sao. Những người phó mặc cuộc sống của mình cho “định mệnh” thường có lập luận rằng: Vì cuộc sống luôn thay đổi và không thể biết trước, nên có lập kế hoạch thì rốt cuộc kế hoạch đó cũng sẽ có sự thay đổi. Vậy thì lập kế hoạch để làm gì?
Sang thừa nhận, dù bạn tinh tường đến mức nào và có tầm nhìn xa đến bao nhiêu, kế hoạch của bạn cũng không thể bao quát hết tương lai. Rồi sẽ có những biến số làm thay đổi kế hoạch của bạn chút ít, nhưng ít nhất, chỉ một vài trong số đó là “biến số”. Có những thứ là hằng số. Và bởi vì bạn đã lập kế hoạch và đã thấy trước một số vấn đề chắc chắn sẽ xảy ra, bạn đã có sự chuẩn bị để đối phó với những vấn đề đó.
Ví dụ, bạn cần đi từ điểm A đến điểm B. Trong lúc lập kế hoạch, bạn biết con đường này rất dài và không có trạm xăng nào, nên bạn đã dự trữ rất nhiều xăng trong cốp xe. “Không có trạm xăng” chính là hằng số. Vì biết điều đó, nên bạn đã có sự chuẩn bị để giải quyết vấn đề. Nhưng trên đường từ A đến B vẫn xuất hiện những biến số. Bể bánh xe, bị cảnh sát giao thông thổi phạt, bị cướp giữa đường,… Đối phó với những biến số này không hề dễ. Nhưng ít nhất, xe của bạn vẫn chạy được vì bạn đã dự trữ xăng. Dù thời gian lái xe có lâu hơn dự kiến, nhưng rốt cuộc bạn cũng tới nơi. Nhờ sự chuẩn bị.
Cuộc đời Sang cũng vậy đó. Sang thiết lập kế hoạch, dự đoán trước một số thứ, để rồi nhận ra kế hoạch của mình buộc phải thay đổi. Sau khi thay đổi kế hoạch, Sang lại chạm trán những vấn đề khác, và lại một lần nữa điều chỉnh những gì mà mình từng kỳ vọng sẽ xảy ra. Nhưng nếu thiếu kế hoạch, Sang sẽ không có ngày hôm nay. Nhiều năm về trước, Sang biết vài năm nữa mình sẽ phải nói trước đám đông, vì Sang muốn làm giáo dục, muốn truyền đạt kinh nghiệm của mình đến những người trẻ hơn. Vậy là Sang đi học những khóa thuyết trình, luyện tập hàng nghìn lần, học kỹ năng làm sao để lôi cuốn sự chú ý của người khác, làm sao để eye-contact với người nghe, và làm sao để người nghe tương tác với mình. Nhưng biến số vẫn xảy ra. COVID ập tới, và Sang buộc phải thực hiện tất cả những điều trên qua…camera. Không có người nghe để eye-contact, để call for action. Sang đã bỏ nhiều năm ra để học cách nói chuyện trước hàng nghìn người, và không ngờ tới rằng tương lai mình sẽ nói chuyện với một cái camera – thứ sẽ không cho Sang biết nó có thích những gì Sang nói hay không, sẽ không vỗ tay khi Sang kết thúc bài nói, sẽ không mỉm cười khi Sang truyền cho nó động lực.
Nhưng nếu ngay từ đầu Sang không lên kế hoạch để học kỹ năng thuyết trình trước đám đông, thì bây giờ ngay cả “nói” Sang cũng không làm được.
Qua quan sát của riêng Sang, câu chuyện cuộc đời bạn, 80% là nằm trong tay bạn. Bạn vẽ ra nó như thế nào, bạn lên kế hoạch cho điều gì, bạn sẽ học gì,... 20% còn lại là những điều bất ngờ sẽ xảy ra. Chúng sẽ khiến kế hoạch của bạn chệch hướng chút ít, theo hướng tích cực hoặc tiêu cực, nhưng không nhiều đâu. Và Sang tin là sự thú vị của cuộc sống nằm ở đây.
Khi bạn thức dậy và có một mục tiêu để theo đuổi, đồng thời không biết điều bất ngờ gì sẽ xuất hiện, ngày đó là một ngày ý nghĩa lắm đấy, bạn à!
➖