Một tay bắt 2 con cá

Có một câu châm ngôn mà Sang thấy rất hay: Một con chim nằm trong tay bạn đáng giá bằng mười con chim nằm trong bụi rậm.

Tại sao Sang lại nhắc đến câu nói này trong cuốn sách? Là bởi vì Sang thấy có rất nhiều người ngoài kia chỉ nhìn thấy và cố đuổi theo những con chim mà mình chưa có, mà không nhìn lại xem mình đang có những gì trong tay. Là một chủ doanh nghiệp hay một freelancer, rất dễ hiểu khi những chân trời mới thu hút bạn. Nếu bạn mang trong mình tinh thần chiến binh, rất dễ hiểu nếu bạn có bản năng muốn thử, muốn khám phá những lĩnh vực mới. Tuy nhiên, bạn không thể thử mọi thứ trên đời, và bạn phải luôn kiên trì đến cùng với một (hay một vài) "con chim" mà mình đã bắt. Bởi vì, thành công với "con chim" mà mình đã thuần hóa luôn đem lại cho bạn nhiều lợi thế hơn là theo đuổi những "con chim" khác - những con chim mà bạn còn xa lạ với nó, chưa biết có bắt được hay không, và cũng không biết là sau khi bắt được rồi thì có dùng được hay không.

Có một thời điểm mà người người nhà nhà đều chạy theo lĩnh vực bất động sản. Vào thời gian đó, ngành này sinh lời khủng khiếp, và được truyền thông ca tụng như cách nhanh nhất để làm giàu. Vậy là một công ty vốn làm cá ở An Giang cũng rẽ ngang, tham gia vào thị trường năng động này. Tuy nhiên, đây là một lĩnh vực trái tay với họ, và họ đã nhanh chóng thất bại khi bong bóng bất động sản nổ.

Đó là lý do mà Sang luôn khuyên các CEO: Nếu bạn muốn rẽ sang một lĩnh vực kinh doanh khác, hãy chọn những lĩnh vực có liên quan đến lĩnh vực mà bạn đang làm. Bởi vì trực tiếp tham gia vào một dự án kinh doanh đòi hỏi những am hiểu nhất định của bạn về ngành nghề đó. Song song với đó, bạn hãy luôn nhớ rằng không ai khởi nghiệp "cho vui", bởi vì bạn phải đi cùng công ty đó trong một khoảng thời gian rất dài. Do đó, bạn không thể bất chợt rẽ ngang chỉ vì nhìn thấy một tiềm năng le lói, hay chỉ vì cảm thấy thích thú. Thích thú thôi là chưa đủ. Bạn phải nghiên cứu rất nhiều về lĩnh vực đó thì mới có thể tồn tại và cạnh tranh nổi với những đối thủ trong ngành.

Tham gia vào một dự án kinh doanh khác với đầu tư. Khi đầu tư, bạn không nhất thiết phải chọn những dự án giống hoặc gần giống với những gì mình đang làm. Nếu bạn có một khoản tiền lớn và muốn đi theo con đường của Warren Buffett, bạn có thể chọn bất kỳ ngành nghề nào tiềm năng. Song, bạn vẫn cần phải tìm hiểu rất nhiều về bản thân công ty mà mình định đầu tư lẫn xu hướng phát triển của ngành nghề đó trên toàn thế giới. Sang sẽ không nói nhiều về đầu tư ở chặng này. Sang chỉ muốn nhấn mạnh một điều rằng: Khi bạn định dấn thân vào một cái gì đó, bạn phải thực sự hiểu về nó.

Đối với khách hàng cũng vậy. Có rất nhiều công ty chỉ chăm chăm đi tìm khách hàng mới mà không màng tới những khách hàng cũ. Họ bỏ quên bước chăm sóc khách hàng, cho rằng chỉ cần thuyết phục khách hàng mua sản phẩm, nhiệm vụ của họ đã xong. Khách hàng cũ giống như những con chim đã nằm trong tay bạn. Bạn đã tốn biết bao công sức lẫn tiền bạc để có được niềm tin của họ, đồng thời, họ là những người mà bạn không cần phải thuyết phục nữa, vì họ đã sử dụng sản phẩm và biết giá trị của sản phẩm. Sẽ dễ dàng hơn rất nhiều để chào bán sản phẩm/dịch vụ cho những khách hàng cũ thay vì thuyết phục những người không biết bạn là ai. Tất nhiên, thu hút khách hàng mới luôn là điều cần làm, bởi vì không doanh nghiệp nào có thể sống được chỉ nhờ tệp khách hàng cũ ít ỏi. Nhưng việc thu hút khách hàng mới cần được thực hiện song song với quá trình chăm sóc khách hàng cũ. Bạn phải để mắt đến cả hai con chim: con chim đã nằm trong tay bạn và con chim tiếp theo mà bạn muốn bắt.

Đối với việc học kỹ năng cũng vậy. Hãy học thật chắc từng-cái-một. Khi bạn đã thực sự thành thạo trong một kỹ năng nhất định, đó là lúc bạn tiến đến kỹ năng tiếp theo. Nếu bạn học lan man, rốt cuộc bạn không thật sự xuất sắc ở một kỹ năng nào cả. Hãy tưới nước để cái cây mà bạn gieo trồng ra hoa kết trái, trước khi rải những hạt giống tiếp theo.

Thậm chí, khi bạn đã dấn thân vào một hoặc một vài lĩnh vực, bạn không nhất thiết phải tìm kiếm hay theo đuổi những lĩnh vực khác nữa. Bạn không thể bắt hết những "con chim" đang bay ngoài kia, và cũng không cần thiết phải làm điều đó. Tiếp tục phát triển trong lĩnh vực mà bạn đã chọn là một hướng đi khôn ngoan hơn nhiều. Không bao giờ có cái đỉnh cao nhất. Hãy cứ tiếp tục đi lên, ngày một cao hơn trên con đường mà bạn đã chọn, cho đến khi không ai có thể thay thế được bạn. Hãy nhìn vào những tập đoàn hàng đầu thế giới. Họ có "đi lan man" không? Chắc chắn là không. Họ xác định lĩnh vực mà mình giỏi nhất, và cứ thế kiếm tiền từ lĩnh vực đó, có một tệp khách hàng riêng cho mình. Bạn có thể sẽ thấy một số công ty mở rộng ra các lĩnh vực khác, nhưng họ chỉ làm thế khi lĩnh vực cốt lõi của họ đang ở vị thế dẫn đầu.

Chúng ta đều muốn học nhiều thứ, biết nhiều thứ. Bạn sẽ làm được điều đó, với điều kiện là bạn phải thực sự kiên nhẫn với từng cái một. Rất nhiều người đã bỏ dở cái cây mà mình tốn công gieo trồng để đi tìm một trải nghiệm khác. Sang khuyên bạn không nên làm thế. Trong thời đại này, bạn không thể để mình mơ hồ, lan man. Bạn phải rất giỏi ở một số kỹ năng nhất định, và những kỹ năng đó sẽ định vị giá trị của bạn. Nếu bạn là dân công nghệ, hãy theo đuổi công nghệ. Nếu bạn là dân viết lách, hãy viết nhiều vào, có được thành tựu gì đó, và đứng vững trong nghề trước khi rẽ sang hướng khác. Dù bạn làm gì đi nữa, bạn phải thật chắc chắn với cái mình đang làm.

➖