Giờ thì bạn đã đến được bước cuối cùng trên hành trình tự học: Học vừa đủ để bắt đầu ngay.
Sang đưa bước này vào chương trình vì Sang nhận diện được 2 lỗi thường gặp của chúng ta khi tự học:
Hành động quá sớm cũng không được. Hành động quá trễ cũng không xong. Điều mà bạn cần làm là tìm ra điểm cân bằng. Tại điểm này, những kiến thức mà bạn được học là vừa đủ để bạn áp dụng vào thực tế.
Vậy, làm sao để chúng ta tìm ra điểm cân bằng này?
Rất dễ!
Bạn hãy vừa học, vừa thử nghiệm bằng những "dự án", sản phẩm nho nhỏ. Ví dụ như khi Sang học cách tạo mô hình 3D, Sang không thể đợi đến khi mình hoàn thành toàn bộ chương trình học mới bắt tay vào làm. Học đến đâu, Sang thực hành đến đó, và thực hành bằng những sản phẩm dễ làm. Khi mới học cách tạo mô hình 3D ở mức cơ bản nhất, Sang đem nó áp dụng ngay vào việc thiết kế một hộp trà đơn giản. Hộp trà đó chỉ là một khối vuông với rất ít những đường bo tròn, và có một cái nắp ở trên. Khi học lên khó hơn, Sang bắt đầu tự thiết kế những sản phẩm khó hơn. Và dần dần, khi Sang đã thành thạo những bước cơ bản, Sang bắt đầu thực chiến với sản phẩm Stand Pro của mình. Tương tự với việc học in 3D. Sang không thể in ngay Stand Pro được, vì sản phẩm này đòi hỏi những bộ phận cực kỳ tinh vi. Vậy là khi mới mua máy in 3D về, Sang in thử những hình thù rất đơn giản như hình cầu, hình lập phương,... Dần dần, khi Sang đã biết cách in những thứ đơn giản, Sang mới chuyển sang in những sản phẩm phức tạp hơn.
Sang cũng đã tìm ra điểm cân bằng giữa học và thực hành trong việc quay phim. Khi đó, Sang cần một video 6-8 phút giới thiệu về bản thân và về sản phẩm của Sang. Thay vì thực hiện ngay video đó, Sang dùng vợ Sang, em gái, những chú chó con, những vật dụng xung quanh mình,... để làm "thí nghiệm". Nhờ áp dụng những điều đã học vào thực tế, Sang nhớ rất rõ kỹ thuật quay, cách chọn góc, cách bố trí ánh sáng,... Và cuối cùng, Sang đã làm ra được video giới thiệu để kêu gọi đầu tư cho sản phẩm.
Hãy áp dụng quy tắc này, dù kỹ năng mà bạn muốn học là gì đi chăng nữa. Nếu bạn là một người yêu thích viết lách, thay vì viết một bài blog dài, hãy thử viết những mẩu chuyện nhỏ và đăng trên Facebook để đo độ yêu thích của mọi người với dạng nội dung đó. Bạn có thể thay đổi nhiều cách viết khác nhau, thử dùng nhiều title, hook,... khác nhau để xem cái nào hiệu quả. Đó chính là ý nghĩa của việc áp dụng những điều đã đọc vào thực tế: Vì thực tế sẽ giúp bạn kiểm nghiệm năng lực cũng như phương hướng của bạn. Nếu bạn không cho thế giới thấy bạn đã học được đến đâu và kỹ năng của bạn ra sao, bạn sẽ không bao giờ biết được hiện tại mình đang ở "level" nào.
Trở lại với câu chuyện về những người hành động quá sớm. Có một thí nghiệm thực hiện tại Thái Lan bởi một giáo sư nổi tiếng. Thí nghiệm này đã làm chấn động công chúng vào thời điểm nó được công bố, vì nó đi ngược lại hoàn toàn so với những gì chúng ta vốn biết về việc học ngoại ngữ. Vị giáo sư này đã mời đại diện từ rất nhiều nơi trên thế giới - trừ Thái Lan - đến Thái Lan học tiếng Thái. Trong suốt một năm đầu tiên, ông yêu cầu học viên của mình chỉ nghe mà không được nói một tiếng nào. Nghĩa là bạn sẽ đến lớp, nghe thầy cô giảng bài, và không thực hành gì cả. Bạn sẽ nghe tiếng Thái bản xứ trong suốt một năm. Và rồi, điều bất ngờ là, đến năm thứ hai, khi các học viên được phép nói chuyện, thì những câu mà họ bật ra nghe giống hệt người Thái về mặt âm điệu.
Thí nghiệm này đã chứng minh cho chúng ta thấy rằng: Khi bạn học một thứ ở một mức độ nào đó, bạn sẽ thực hành được nó rất tốt. Chúng ta vẫn thường nghe nhiều người nói thế này về việc học ngoại ngữ, rằng: Nói bập bẹ cũng được, học được chữ nào nói chữ đó, cứ nói đại. Nhưng không. Khi bạn mới học, bạn chưa đủ "chín" để thực hành. Nếu thực hành quá sớm, bạn sẽ sai. Và cái sai đó là không đáng, bởi vì nếu như bạn kiên trì hơn với việc học, bạn sẽ không mắc phải cái sai đó.
Khi nghe về thí nghiệm này, Sang cảm thấy bản thân mình thực sự rất may mắn. Bởi vì Sang đã vô tình áp dụng phương pháp đó vào việc học ngoại ngữ, trước khi Sang biết về thí nghiệm đó. Thời gian ở Sing, lúc nào Sang cũng đeo tai nghe để nghe tiếng Anh giọng Mỹ. Có những ngày Sang nghe đến 10 tiếng. Nhưng Sang không có dịp thực hành, vì ở Sing họ dùng Singlish. Ngày qua ngày, tiếng Anh giọng Mỹ ngấm vào đầu Sang, và khi Sang bật ra những từ đầu tiên, Sang nói như người bản xứ. Sang cũng đã học tiếng Trung như vậy.
Sang muốn bạn dành sự chú ý đặc biệt vào bước 6 này, vì như Sang đã nói, nó rất quan trọng. Nó sẽ định hình được rằng bạn có tốn thời gian khi học kỹ năng này không và quá trình học của bạn có hiệu quả hay không. Hãy nhớ, luôn tìm ra điểm cân bằng, đừng rơi vào hai cực. Đừng trở thành một người cố chấp thực hành những điều mình chưa biết, hoặc người miệt mài học mà không áp dụng vào đời sống. Hãy học đến một mức vừa đủ, rồi thực hành. Bạn sẽ thấy, bạn nhớ những kiến thức mà mình đã học lâu hơn và sâu hơn.
Và điều cuối cùng mà Sang muốn gửi gắm đến bạn trong bài viết này, là hãy thực hành lặp đi lặp lại 6 bước này cho tất cả các kỹ năng. Đến một lúc nào đó, bạn sẽ học được tất cả những điều mà mình hằng khao khát.